Uw levenswerk uit handen geven is geen gemakkelijke opgave. Om de overdracht vlot te laten verlopen is het belangrijk om uw opvolging tijdig te plannen, de toekomst doelen van uw onderneming uit te tekenen en alle leden van de familie bij het proces te betrekken. Volgende aandachtspunten helpen u alvast op weg:
- Begin op tijd
Een goede overdracht is een werk van lange adem. Het is geen rechtlijnig proces en vraagt tijd. Onderzoek toont zelfs aan dat een overdrachtsprocedure 5 tot soms 10 jaar kan duren.
- Stem uw actieplan af op uw persoonlijke situatie
Elke bedrijfsoverdracht vergt zijn specifieke benadering. Is dit de eerste generatiewissel, dan is de situatie meestal het eenvoudigst maar is alles nieuw. Bij een tweede of derde generatiewissel is de bedrijfsstructuur meer vertakt en zijn er meer betrokken personen maar weet iedereen vaak al hoe het proces zal verlopen.
- Verduidelijk de rol van alle spelers en zorg voor betrokkenheid
Bij de bedrijfsopvolging krijgen heel wat spelers in het familiebedrijf een nieuwe rol. Het is belangrijk voldoende aandacht te schenken aan de nieuwe taken van elke speler en deze uitgebreid te definiëren zodat hierover in de toekomst geen conflicten kunnen ontstaan. Ook zijn er in heel wat familiebedrijven aandeelhouders aanwezig die niet rechtstreeks actief zijn binnen de dagelijkse leiding van het bedrijf. Het is belangrijk ook hen te betrekken bij het beslissingsproces. Zo vermijdt u dat er beslissingen worden genomen waar niet iedereen zich in kan vinden.
- Schenken vs. Verkopen vs. ...
Vaak worden de aandelen van het familiebedrijf geschonken aan het kind dat het bedrijf zal verderzetten. De laatste jaren wint de trend, waarbij men de familiezaak verkoopt aan het kind, echter aan populariteit. Dit komt omdat hier heel wat voordelen aan verbonden zijn. Zo schept dit klaarheid voor alle partijen en motiveert dit de overnemer om het bedrijf naar een hoger niveau te tillen. Dit hoeft niet financieel belastend te zijn wanneer men kiest voor een “vender loan”. Hier hoeft het totale bedrag niet in één keer betaald te worden en werkt men met een soort uitgestelde betaling in de vorm van een lening. Wanneer familiale opvolging niet mogelijk is en het familiebedrijf zonder opvolging zou dreigen te vallen, zijn er andere mogelijkheden zoals de verkoop van het familiebedrijf en de familiale controle. Bij een familiale controle blijft het familiebedrijf eigendom van de familie maar wordt dit geleid door een management buiten de familie. Hoewel er heel wat perspectieven zijn, is de juiste beslissing deze waar de familie zich in kan terugvinden.
- Vergeet de medewerkers niet
Informeer de medewerkers van uw bedrijf en geef perspectief. Blijven er doorgroeimogelijkheden of wordt dit ingeperkt door het nieuwe bestuur? Voor heel wat personeelsleden zijn dit belangrijke vragen die voor onrust kunnen zorgen wanneer ze onbeantwoord blijven.
- Fiscaal – juridische keuzes zijn interessant maar niet doorslaggevend
Hoewel fiscale en juridische optimalisatie belangrijk is, mag dit niet doorslaggevend zijn. Men moet zich eerst bezinnen over deze vijf essentiële vragen en nadien kijken hoe men kan optimaliseren:
- Waar wil men met het familiebedrijf naartoe?
- Wie zal het familiebedrijf leiden?
- Wat is het toekomstige bestuursmodel van het bedrijf?
- Welke rol zal iedereen spelen?
- Hoe wordt de eigendom georganiseerd?
- Wees objectief
Bij het bepalen van de opvolger is het van belang het emotionele aspect los te koppelen en een objectieve beslissing te nemen. Een moeilijke taak maar belangrijk aangezien de verkeerde opvolger het bedrijf naar de afgrond kan voeren. Een externe adviseur met onafhankelijke blik kan hierbij helpen om de kwaliteiten van de kandidaat te taxeren.
- Professionaliseer de Raad van Bestuur
De Raad van Bestuur is niet de plaats om familiediscussies te voeren. Indien het moeilijk is privé en zaak van elkaar te scheiden kan het organiseren van een aparte familieraad hierbij helpen. De overname kan daarnaast het ideale moment zijn om de Raad van Bestuur te hervormen en externe vertegenwoordigers toe te voegen.
- Laat u bijstaan door externe specialisten
Het overlaten van een zaak omvat juridische, financiële, fiscale, emotionele, … aspecten. Laat u bijstaan door externe specialisten. Uw levenswerk verdient het om op een correcte manier te worden overgedragen aan uw opvolgers. Bovendien weegt de kost van een expert niet op tegen mogelijke, jarenlange familiale betwistingen.
Bron:
Wealth magazine (De Tijd)